Kinh doanh về thi công, lắp đặt hệ thống phòng cháy và chữa cháy cần những điều kiện gì?

Kinh doanh về thi công và lắp đặt hệ thống phòng cháy, chữa cháy (PCCC) là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện đặc thù tại Việt Nam, đòi hỏi tổ chức hoặc cá nhân phải đáp ứng các yêu cầu rất nghiêm ngặt về chuyên môn, năng lực, và cơ sở vật chất. Mục tiêu của các quy định này là đảm bảo chất lượng công trình PCCC, vốn liên quan trực tiếp đến an toàn tính mạng và tài sản.

Các văn bản pháp luật chính điều chỉnh lĩnh vực này bao gồm:

• Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 (Luật số 55/2024/QH15) có hiệu lực từ 01/7/2025. Đây là luật mới và sẽ thay thế Luật PCCC hiện hành.
• Nghị định số 105/2025/NĐ-CP ngày 15/5/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, có hiệu lực từ 01/7/2025.
• Thông tư của Bộ Công an quy định chi tiết về các hoạt động PCCC và CNCH (ví dụ như Thông tư 13/2025/TT-BCA có hiệu lực từ 01/3/2025, nhưng nội dung chi tiết về điều kiện kinh doanh sẽ được điều chỉnh theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP).
• Các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình (QCVN 06:2022/BXD) và các tiêu chuẩn liên quan.

I. Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC

Đây là văn bản pháp lý bắt buộc mà mọi tổ chức, cá nhân muốn kinh doanh thi công, lắp đặt hệ thống PCCC phải có. Giấy này do cơ quan Cảnh sát PCCC và CNCH có thẩm quyền cấp.

1. Cơ quan cấp:

• Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an cấp tỉnh là đơn vị có thẩm quyền cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC cho các doanh nghiệp trên địa bàn quản lý.
• Cục Cảnh sát PCCC và CNCH (Bộ Công an) có thể cấp cho một số trường hợp đặc biệt hoặc theo phân cấp cụ thể.

2. Hồ sơ đề nghị cấp Giấy xác nhận: Hồ sơ sẽ bao gồm các tài liệu chính như:

• Văn bản đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC (theo mẫu quy định).
• Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương (ngành nghề kinh doanh phải có thi công, lắp đặt PCCC).
• Bản sao các văn bằng, chứng chỉ của đội ngũ nhân sự đáp ứng điều kiện chuyên môn (chỉ huy trưởng, kỹ sư, công nhân PCCC).
• Danh mục các phương tiện, thiết bị, máy móc phục vụ thi công, lắp đặt PCCC.
• Giấy tờ chứng minh địa điểm hoạt động, cơ sở vật chất (ví dụ: hợp đồng thuê nhà xưởng, giấy tờ sở hữu…).
• Văn bản chứng minh kinh nghiệm thực hiện các công trình PCCC (đối với điều kiện về kinh nghiệm thi công công trình).

3. Thời gian giải quyết: Thông thường, thời gian giải quyết là không quá 07 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

II. Điều kiện kinh doanh thi công, lắp đặt hệ thống PCCC

Theo Điều 30 Nghị định 105/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/7/2025), tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ thi công, lắp đặt hệ thống PCCC phải đáp ứng các điều kiện sau:

1. Điều kiện chung:

• Người đứng đầu doanh nghiệp hoặc người đại diện theo pháp luật: Phải có văn bằng hoặc chứng chỉ đã qua bồi dưỡng kiến thức về PCCC.
• Địa điểm hoạt động, cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị: Phải đảm bảo phù hợp với loại hình dịch vụ đăng ký kinh doanh.
• Hồ sơ pháp lý: Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương, trong đó ngành nghề kinh doanh phải có các hoạt động dịch vụ PCCC.

2. Điều kiện riêng đối với thi công, lắp đặt hệ thống PCCC:

• Về nhân sự:
  • Có chỉ huy trưởng thi công công trình phòng cháy và chữa cháy: Người này phải có Chứng chỉ hành nghề chỉ huy thi công về phòng cháy, chữa cháy do Cục Cảnh sát PCCC và CNCH (Bộ Công an) cấp. Điều này yêu cầu người đó phải có trình độ chuyên môn (thường là kỹ sư PCCC hoặc ngành kỹ thuật liên quan có chứng chỉ bồi dưỡng) và kinh nghiệm thực tế.
  • Có đội ngũ kỹ sư, kỹ thuật viên, công nhân có chuyên môn, tay nghề phù hợp với công việc thi công, lắp đặt hệ thống PCCC. Các cá nhân này phải được huấn luyện và cấp Giấy chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC và cứu nạn, cứu hộ.
• Về cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị:
  • Có phương tiện, thiết bị, máy móc chuyên dùng để thi công, lắp đặt, thử nghiệm hệ thống PCCC (ví dụ: thiết bị hàn, cắt, khoan, thử áp lực, thiết bị đo kiểm tra hệ thống báo cháy, chữa cháy…). Các thiết bị này phải đảm bảo chất lượng, an toàn và được kiểm định định kỳ.
  • Có nhà xưởng, kho bãi phù hợp để chứa vật tư, thiết bị PCCC và thực hiện công việc lắp ráp, kiểm tra ban đầu.
• Về kinh nghiệm (điều kiện được quy định trong Nghị định 105/2025/NĐ-CP):
  • Có kinh nghiệm đã thực hiện thi công, lắp đặt hệ thống PCCC ít nhất 03 công trình đã được nghiệm thu về PCCC (có biên bản nghiệm thu PCCC hoặc các tài liệu chứng minh tương đương). Điều này thể hiện năng lực thực tế của doanh nghiệp.

III. Các bước cơ bản để kinh doanh thi công, lắp đặt PCCC

1. Thành lập doanh nghiệp: Đăng ký thành lập doanh nghiệp (ví dụ: công ty TNHH, công ty cổ phần) với Sở Kế hoạch và Đầu tư, trong đó đăng ký ngành nghề kinh doanh liên quan đến PCCC.
2. Đào tạo và tuyển dụng nhân sự: Đảm bảo có đủ nhân sự đáp ứng các tiêu chuẩn về văn bằng, chứng chỉ, kinh nghiệm theo quy định.
3. Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị: Trang bị đầy đủ máy móc, thiết bị thi công, nhà xưởng, kho bãi.
4. Hoàn thiện hồ sơ và nộp đơn xin cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC: Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, tài liệu theo yêu cầu và nộp tại Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an cấp tỉnh.
5. Tiến hành thi công, lắp đặt: Sau khi được cấp Giấy xác nhận, doanh nghiệp có thể tiến hành thi công, lắp đặt hệ thống PCCC theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành và thiết kế đã được thẩm duyệt.
6. Nghiệm thu công trình PCCC: Sau khi hoàn thành thi công, chủ đầu tư và đơn vị thi công phải mời cơ quan Cảnh sát PCCC và CNCH đến để nghiệm thu về PCCC, đảm bảo hệ thống hoạt động đúng thiết kế và đạt yêu cầu an toàn.

IV. Lưu ý quan trọng

• Cập nhật quy định mới: Với sự thay đổi của pháp luật (đặc biệt là từ 01/7/2025), bạn cần liên tục cập nhật các quy định mới nhất từ Luật PCCC và CNCH 2024 và Nghị định 105/2025/NĐ-CP để đảm bảo tuân thủ.
• Kiểm tra năng lực: Cơ quan Cảnh sát PCCC và CNCH sẽ thẩm định rất kỹ lưỡng năng lực của doanh nghiệp, từ hồ sơ pháp lý, bằng cấp nhân sự đến thực tế cơ sở vật chất và kinh nghiệm thi công.
• Chất lượng là ưu tiên hàng đầu: Ngành PCCC liên quan trực tiếp đến tính mạng con người. Do đó, việc thi công, lắp đặt phải đảm bảo chất lượng cao nhất, đúng theo thiết kế đã được thẩm duyệt và các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.
• Đấu thầu công trình: Các công trình PCCC thường là một phần của các dự án xây dựng lớn và việc lựa chọn nhà thầu PCCC thường thông qua hình thức đấu thầu, đòi hỏi doanh nghiệp phải có năng lực tài chính, kinh nghiệm và uy tín.

Để có thông tin chính xác và chi tiết nhất cho trường hợp cụ thể của bạn, hãy liên hệ trực tiếp với Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh/thành phố nơi bạn dự định thành lập doanh nghiệp để được tư vấn và hướng dẫn quy trình cấp phép.