Điều kiện để kinh doanh các thiết bị phòng cháy và chữa cháy nhập khẩu là gì?

Kinh doanh các thiết bị phòng cháy và chữa cháy (PCCC) nhập khẩu là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện tại Việt Nam. Điều này có nghĩa là để được hoạt động trong lĩnh vực này, tổ chức, cá nhân phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp luật và được cơ quan có thẩm quyền xác nhận.

Các quy định pháp luật chính điều chỉnh lĩnh vực này bao gồm:

• Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 (Luật số 55/2024/QH15) có hiệu lực từ 01/7/2025. Đây là văn bản pháp luật quan trọng nhất hiện nay, thay thế Luật PCCC 2001 (sửa đổi, bổ sung 2013).
• Nghị định số 105/2025/NĐ-CP ngày 15/5/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, có hiệu lực từ 01/7/2025.
• Thông tư của Bộ Công an quy định chi tiết về các hoạt động PCCC và CNCH, bao gồm cả điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC (ví dụ như Thông tư 13/2025/TT-BCA có hiệu lực từ 01/3/2025 nhưng nội dung chi tiết về điều kiện kinh doanh sẽ được điều chỉnh theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP).

I. Các loại hình kinh doanh thiết bị PCCC nhập khẩu

Kinh doanh thiết bị PCCC nhập khẩu thuộc nhóm Kinh doanh phương tiện, thiết bị, vật tư phòng cháy, chữa cháy.

II. Điều kiện chung để kinh doanh dịch vụ PCCC (áp dụng cho kinh doanh thiết bị)

Theo quy định tại Điều 30 Nghị định 105/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/7/2025), tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ PCCC (bao gồm cả kinh doanh thiết bị nhập khẩu) phải đáp ứng các điều kiện chung sau:

1. Có Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy do cơ quan Cảnh sát PCCC và CNCH có thẩm quyền cấp. Đây là văn bản bắt buộc để được hoạt động hợp pháp.
2. Người đứng đầu doanh nghiệp hoặc người đại diện theo pháp luật phải có văn bằng (bằng tốt nghiệp) hoặc chứng chỉ đã qua bồi dưỡng kiến thức về PCCC.
   • Trường hợp là người nước ngoài, văn bằng/chứng chỉ do cơ quan nước ngoài cấp phải được hợp pháp hóa lãnh sự.
3. Có địa điểm hoạt động, cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị đảm bảo phù hợp với loại hình dịch vụ đăng ký kinh doanh. Cụ thể đối với kinh doanh thiết bị:
   • Phải có kho bãi đủ điều kiện an toàn PCCC để bảo quản thiết bị.
   • Có các phương tiện, thiết bị cần thiết cho việc kiểm tra, bảo quản, vận chuyển thiết bị PCCC.
4. Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương) với ngành nghề kinh doanh bao gồm các hoạt động dịch vụ PCCC.

III. Điều kiện đặc thù đối với kinh doanh phương tiện, thiết bị, vật tư PCCC nhập khẩu

Ngoài các điều kiện chung nêu trên, đối với kinh doanh phương tiện, thiết bị, vật tư PCCC (bao gồm cả hàng nhập khẩu), cần lưu ý thêm các yêu cầu sau:

1. Chất lượng sản phẩm:

   • Các phương tiện, thiết bị PCCC nhập khẩu phải được kiểm định, chứng nhận hợp quy (CR) theo quy định của Bộ Công an trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường. Việc này nhằm đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về PCCC của Việt Nam.
   • Phải có Chứng nhận xuất xứ (C/O) và Chứng nhận chất lượng (C/Q) của nhà sản xuất, chứng minh nguồn gốc và chất lượng của thiết bị.
   • Nhãn mác sản phẩm phải đầy đủ thông tin theo quy định của pháp luật Việt Nam về nhãn hàng hóa (ví dụ: tên sản phẩm, nhà sản xuất, nước xuất xứ, thông số kỹ thuật, năm sản xuất, hướng dẫn sử dụng…).

2. Thủ tục nhập khẩu:

   • Đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng: Đây là bước bắt buộc đối với hầu hết các thiết bị PCCC nhập khẩu. Doanh nghiệp nhập khẩu phải đăng ký kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu với cơ quan có thẩm quyền (Bộ Công an thông qua các đơn vị được chỉ định) trước khi thông quan.
   • Hồ sơ hải quan: Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ hải quan theo quy định (hợp đồng ngoại thương, hóa đơn thương mại, chi tiết đóng gói, vận đơn, tờ khai hải quan, giấy chứng nhận xuất xứ…).
   • Kiểm định sau khi nhập khẩu: Một số thiết bị có thể yêu cầu lấy mẫu và kiểm định chất lượng sau khi hàng về cảng/kho. Sau khi có kết quả kiểm định đạt yêu cầu, doanh nghiệp mới được phép thông quan và đưa hàng ra thị trường.
   • Mã HS: Cần xác định chính xác mã HS của thiết bị để phục vụ khai báo hải quan và xác định thuế.

IV. Thủ tục xin cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC (Áp dụng cho kinh doanh thiết bị)

1. Hồ sơ:
   • Văn bản đề nghị cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC (theo mẫu quy định).
   • Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
   • Bản sao văn bằng/chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức về PCCC của người đứng đầu doanh nghiệp/người đại diện theo pháp luật.
   • Văn bản, tài liệu chứng minh địa điểm hoạt động, cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị phù hợp với loại hình kinh doanh (ví dụ: hợp đồng thuê kho, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, danh mục thiết bị…).
2. Cơ quan tiếp nhận: Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an cấp tỉnh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
3. Thời hạn giải quyết: Không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

V. Các lưu ý quan trọng

• Thời điểm hiệu lực của các văn bản: Các quy định mới của Luật PCCC và CNCH 2024 và Nghị định 105/2025/NĐ-CP sẽ có hiệu lực từ 01/7/2025. Do đó, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật và tuân thủ các quy định mới nhất để tránh vi phạm.
• Thường xuyên kiểm tra và duy trì điều kiện: Sau khi được cấp Giấy xác nhận, doanh nghiệp vẫn phải thường xuyên tự kiểm tra và duy trì các điều kiện đã được cấp phép. Cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất.
• Phối hợp với đơn vị kiểm định: Lựa chọn các tổ chức kiểm định được Bộ Công an chỉ định để đảm bảo việc kiểm định thiết bị nhập khẩu được thực hiện đúng quy định và có giá trị pháp lý.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia tư vấn pháp lý hoặc các đơn vị có kinh nghiệm trong việc xin cấp phép kinh doanh và nhập khẩu thiết bị PCCC.

Việc tuân thủ chặt chẽ các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hợp pháp mà còn góp phần đảm bảo an toàn cho cộng đồng và nâng cao uy tín của sản phẩm trên thị trường.